وقتی نرخ بهره (مثلاً نرخ بهره فدرال رزرو آمریکا) افزایش یابد، سرمایهگذاران ترجیح میدهند پول خود را در داراییهای با سود ثابت نگه دارند، بنابراین تقاضا برای طلا کاهش یافته و قیمت طلا پایین میآید.
بالعکس، کاهش نرخ بهره معمولاً باعث افزایش قیمت طلا میشود.
نرخ تورم
طلا به عنوان پناهگاه امن در برابر تورم شناخته میشود. وقتی تورم بالا میرود، مردم برای حفظ ارزش داراییهای خود به خرید طلا روی میآورند.
نوسانات ارزها (بهویژه دلار آمریکا)
طلا معمولاً با دلار آمریکا رابطه معکوس دارد.
وقتی ارزش دلار بالا میرود، طلا برای دارندگان سایر ارزها گرانتر میشود و تقاضا کاهش مییابد → قیمت طلا پایین میآید.
رشد اقتصادی جهانی
در دوران رشد اقتصادی قوی، مردم تمایل دارند در بازار سهام یا صنعت سرمایهگذاری کنند و تقاضا برای طلا کمتر میشود.
در رکود اقتصادی یا بحرانها، تقاضا برای طلا افزایش مییابد.
🌍 ۲. عوامل سیاسی و ژئوپلیتیکی
بحرانها و جنگها
در شرایط بیثباتی سیاسی، جنگ یا تنشهای بینالمللی، سرمایهگذاران به سمت داراییهای امن مانند طلا میروند.
تحریمها و محدودیتهای تجاری
تحریمهای اقتصادی میتوانند ارزش ارزها را کاهش داده و باعث افزایش تقاضا برای طلا شوند.
💰 ۳. عوامل بازار و عرضه و تقاضا
تولید و استخراج طلا
افزایش تولید معادن میتواند عرضه را بالا برده و قیمت را کاهش دهد.
محدودیت در استخراج یا هزینه بالای تولید، عرضه را کاهش داده و قیمت را بالا میبرد.
تقاضای صنعتی و زیورآلاتی
مصرف طلا در صنایع الکترونیک و جواهرسازی نیز بر قیمت تأثیر دارد.
سرمایهگذاری در طلا (ETF، سکه، شمش و …)
خرید طلا توسط صندوقهای سرمایهگذاری (ETF) یا بانکهای مرکزی یکی از عوامل کلیدی در تعیین قیمت جهانی طلاست.
📊 ۴. عوامل روانی و انتظارات بازار
پیشبینیهای اقتصادی
اگر تحلیلگران پیشبینی کنند تورم یا رکود در پیش است، ممکن است قیمت طلا حتی پیش از وقوع آن تغییر کند.
احساسات بازار
اخبار، شایعات و رفتار سرمایهگذاران در بازارهای مالی جهانی نقش روانی مهمی در نوسانات طلا دارند.
🔁 ۵. عوامل داخلی (در کشورهایی مثل ایران)
نرخ ارز (دلار در داخل کشور)
در ایران، قیمت طلا ارتباط مستقیمی با نرخ دلار دارد.
سیاستهای اقتصادی دولت و بانک مرکزی
تغییرات در نرخ بهره بانکی، کنترل بازار ارز یا سیاستهای واردات و صادرات نیز بر قیمت طلا تأثیر میگذارند.